
Coraz więcej dorosłych pacjentów zgłasza się do ortodonty – także do naszego gabinetu w Mikołowie. Wielu z nich ma już za sobą długą historię stomatologiczną i doświadcza problemów takich recesje dziąsłowe. Czy zatem aparat ortodontyczny i odsłonięte szyjki zębowe to dobre rozwiązanie? W takich przypadkach aparat ortodontyczny wymaga szczególnie dokładnego planowania. Leczenie dorosłych pacjentów jest bardziej złożone niż u nastolatków i musi uwzględniać stan przyzębia.
Skąd biorą się odsłonięte szyjki zębowe?
Pacjent, który ma jakiekolwiek problemy z dziąsłami lub przyzębiem, powinien przed leczeniem ortodontycznym otrzymać „zielone światło” od periodontologa.
Ocenie podlega stan dziąseł, błony śluzowej i – co najważniejsze – przyzębia, czyli tkanek utrzymujących zęby.
Jeśli występuje zanik kości lub objawy choroby przyzębia, konieczne jest odpowiednie przygotowanie pacjenta. W przeciwnym razie leczenie ortodontyczne może pogłębić problem.
Paradontoza a aparat ortodontyczny
Paradontoza wcale nie jest chorobą wieku starczego. Jej pierwsze objawy pojawiają się często już po 30. roku życia – a to właśnie w tym wieku wiele osób decyduje się na poprawę swojego uśmiechu i zgryzu. W Stomatologii Diament oprócz nastolatków to właśnie druga najczęstsza grupa wiekowa Pacjentów, którzy decydują się na aparat ortodontyczny.
Dlatego tak ważne jest, by przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego dokładnie zbadać stan przyzębia.
Główne przyczyny odsłoniętych szyjek zębowych
1. Niewłaściwa technika szczotkowania
Najczęstszy powód to zbyt twarda szczoteczka, technika szorowania oraz ścierna pasta. Takie połączenie prowadzi do mechanicznego uszkodzenia dziąseł.
Nie jest to zanik zapalny, ale urazowy, powstały w wyniku codziennych błędów higienicznych.
2. Choroby przyzębia (paradontoza)
Druga przyczyna to odsłanianie szyjek zębowych w wyniku paradontozy. Zanik kości i utrata podparcia zębów prowadzą do stopniowego cofania się dziąseł. Na zanik kości i dziąsła najbardziej narażone są dolne zęby przednie oraz zęby trzonowe.
Aparat ortodontyczny i odsłonięte szyjki – leczenie
W zależności od przyczyny problemu, leczenie wygląda inaczej.
Leczenie przyczyn niezapalnych
Najważniejsza jest edukacja pacjenta – wybór odpowiedniej szczoteczki i prawidłowa technika mycia zębów.
To działania profilaktyczne, które zapobiegają pogłębianiu problemu, choć nie odwracają zmian już powstałych.
Następnie jako przygotowanie przez założeniem aparatu konieczne jest wykonanie przeszczepów dziąsłowych.
Leczenie przyczyn zapalnych
Tutaj konieczna jest dokładna diagnostyka: zdjęcie panoramiczne, tomografia, badanie periodontologiczne oraz ocena głębokości kieszonek dziąsłowych.
Po usunięciu stanu zapalnego (najczęściej przez kiretaż) dokonuje się ponownej oceny po kilku tygodniach.
Jeżeli kieszonki są głębokie, może być konieczne odbudowanie kości przed rozpoczęciem leczenia aparatem ortodontycznym.
Pacjent z aktywnym stanem zapalnym nie może rozpocząć leczenia ortodontycznego, ponieważ ryzyko utraty zębów znacząco wzrasta.
Przykład kliniczny z gabinetu
Jedna z naszych pacjentek przeszła leczenie nakładkowe w innym gabinecie. Z powodu braku wcześniejszej diagnostyki i nieleczonej paradontozy doszło do ruchomości jedynek i dwójek górnych.
Po wykonaniu badań okazało się, że kość w tym obszarze całkowicie zanikła – nie ma możliwości ani uratowania zębów, ani wprowadzenia implantów.
To pokazuje, jak ważna jest współpraca ortodonty z periodontologiem przed założeniem aparatu ortodontycznego. Jako lekarz zajmujący się zarówno leczeniem ortodontycznym i periodontologicznym przykładam do oceny dziąseł i tkanek przyzębia ogromną uwagę.
Kiedy można rozpocząć leczenie ortodontyczne?
Leczenie aparatem ortodontycznym można rozpocząć dopiero w fazie nieaktywnej choroby przyzębia, czyli gdy:
- nie ma krwawienia z dziąseł,
- kieszonki mają prawidłową głębokość,
- pacjent pozostaje pod kontrolą periodontologiczną.
Takie podejście minimalizuje ryzyko powikłań i pozwala bezpiecznie prowadzić terapię ortodontyczną.
Leczenie odsłoniętych szyjek z przyczyn niezapalnych
Jeśli odsłonięcie szyjek wynika z przeciążeń lub urazów mechanicznych, plan leczenia ortodontycznego odgrywa kluczową rolę.
Zęby wysunięte na zewnątrz można przesunąć do wewnątrz – co często poprawia stan dziąsła bez przeszczepu i w tych miejscach ocenę odnośnie wykonania przeszczepu pozostawiam po leczeniu ortodontycznym.
Jeżeli jednak planowany jest ruch zębów na zewnątrz, przed leczeniem wykonuje się przeszczepy dziąsłowe, aby zapobiec recesji.
Dotyczy to zwłaszcza dolnych siekaczy i rejonu czwórek i piątek, które mają cienkie dziąsła i krótkie korzenie – u nich często wykonuje się zabiegi pogrubienia dziąsła jeszcze przed założeniem aparatu.
Na co zwrócić uwagę przed leczeniem ortodontycznym?
Jeśli zauważasz u siebie:
- krwawienie dziąseł,
- stan zapalny,
- gromadzenie się resztek pokarmowych między zębami,
- recesje dziąsłowe lub odsłonięte korzenie –
koniecznie skonsultuj się z periodontologiem przed założeniem aparatu ortodontycznego.
Bez odpowiedniego przygotowania ryzykujesz pogłębienie problemu i utratę tkanek przyzębia.
Aparat ortodontyczny i odsłonięte szyjki zębowe – podsumowanie
Jako lekarz zajmujący się zarówno ortodoncją, jak i periodontologią, podkreślam, że najważniejsze jest przygotowanie pacjenta.
Nieprawidłowe ustawienie zębów czy zbyt agresywne leczenie może pogłębić recesje dziąsłowe lub zanik kości.
Dlatego przed założeniem aparatu zawsze należy:
- dokładnie ocenić stan dziąseł i kości,
- wyleczyć wszelkie stany zapalne,
- zaplanować ruchy zębów z uwzględnieniem grubości dziąsła.
Dzięki temu leczenie ortodontyczne dorosłych pacjentów będzie nie tylko estetyczne, ale i bezpieczne dla zdrowia przyzębia.
lekarz dentysta Katarzyna Obara
Stomatologia Diament w Mikołowie https://stomatologiadiament.pl/
ortodonta mikołów




